5 Haziran Dünya Çevre Günü teması bu yıl “Sadece Tek Bir Dünya” olarak seçildi. Evrende milyarlarca galaksi var. Galaksimizde milyarlarca gezegen var. Ama “Sadece Bir Dünya Var” diyen İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu, Dünyamızı hep birlikte onarıp koruyabiliriz. Sürdürülebilir kalkınma için hepimize düşen görev ve sorumluluklar var açıklamasını yaptı.

Gezegenimiz için 2022 tarihi bir kilometre taşı 

Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu “Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu Eylül 2015’te aşırı yoksulluğu sona erdirme; eşitsizlik ve adaletsizlik ile mücadele; iklim değişikliği ile mücadele sözlerini vererek, Gündem 2030: BM Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) ile 17 Amaç ve 169 hedefi 2030 yılına kadar gerçekleştirme yoluna çıkıldı. Bu yolda 2022 tarihi bir kilometre taşı oldu. 28 Şubat-2 Mart 2022 tarihlerinde gerçekleştirilen Beşinci BM Çevre Asamblesi (UNEA) doğanın yaşamımızda, sosyal, ekonomik ve çevresel sürdürülebilir kalkınmada oynadığı önemli rolü vurgulayan “SKA’ya Ulaşmak için Doğaya Yönelik Eylemlerin Güçlendirilmesi” temasıyla yapıldı. Ardından 1972’de kurulan BM Çevre Programı (UNEP) yapılandırılmasının 50. Yıldönümü için 3-4 Mart 2022 tarihlerinde düzenlenen özel oturumun teması ise "2030 SKA Gündeminin Çevresel Boyutunun Uygulanması için UNEP'in Güçlendirilmesi" idi. 2022 yılı Stockholm-İsviçre’de yapılan ve çevre üzerine ilk uluslararası toplantı olarak kabul edilen BM İnsan Çevresi Konferansı sonunda 16 Haziran 1972’de duyurulan BM İnsan Çevresi Bildirgesi’nin 50. Yılı. Nam-ı diğer Stockholm Konferansı dünya çapında çevre bakanlıkları ve ajanslar kurulmasını, bir dizi küresel anlaşmayı tetikleyerek, en önemlisi de yoksulluğun azaltılması ile çevre koruma hedeflerinin bağlantısını ortaya koyarak BM SKA yolunu açmıştı.  Dünya Çevre Günü fikri de konferansta resmiyet kazanarak, 1974’teki ilk kutlamada “Sadece Tek Bir Dünya” teması seçilmişti. Üst düzey Stockholm+50 Uluslararası Çevre Toplantısı 2-3 Haziran 2022 tarihlerinde Kenya desteğinde İsveç ev sahipliğinde yapılıp, 1972 Stockholm Konferansı anılarak, dünyamızın iklim-doğa-kirlilik üçlü krizi için çok taraflılığın önemi, SKA için BM Ekosistemi Yenileme On Yılı uygulamasını hızlandırma gereği, iklim değişikliğine ilişkin Paris Anlaşması, 2020 Sonrası Küresel Biyoçeşitlilik Çerçevesi çalışmaları ve Covid-19 sonrası yeşil toparlanma planlarının mühim yeri ortaya konarak, harekete geçme vakti, acil eylem zamanı açıklaması gündeme taşınıyor. Stockholm+50 bizlere “Herkesin Refahı İçin Sağlıklı Bir Gezegen: Sorumluluğumuz, Fırsatımız” çağrısı oluyor.” bilgilerini verdi.

Sadece Tek Bir Dünya Var

2021’de başlayan BM Ekosistemi Yenileme On Yılı kapsamındaki ilk kutlama olan 5 Haziran 2022 Çevre Günü teması, geçmişten bugüne atıfla “Sadece Tek Bir Dünya” olarak seçilerek, gezegenimizi yenileme ve koruma için küresel ortaklaşa eylem çağrısı ile güçlendiriliyor diyen Prof. Karaosmanoğlu “Çünkü tek bir Dünya var. Dünyamızı birlikte koruyabiliriz. Unutmayalım: Evrende milyarlarca galaksi var. Galaksimizde milyarlarca gezegen var. Ama Sadece Bir Dünya var. Şubat 2021’de açıklanan “Doğayla Barışmak: İklim, Biyoçeşitlilik ve Kirlilik Gibi Acil Durumlarıyla Mücadele için Bilimsel Plan” adlı UNEP Raporu adında da yer aldığı gibi bizlere üç acil başlıkta yapmamız gerekenleri bildirdi. 9 Kasım 2021 tarihli UNEP İklim Durumu: İklim Eylem Notu’nda da insanlık için kırmızı kod tanımı ile iklim acil durumu sunuluyor. Yok sayamayacağımız, endişe kelimesinin yetersiz olduğu, korkmak gereken bir durumdayız. Geleceğimizi güvence altına almak, yeni salgınları önlemek için iklim değişikliği, biyoçeşitlilik kaybı ve kirlilik sorunlarımız için siyasi, ekonomik ve teknik çözümler bulmalı, daha sürdürülebilir üretim ve tüketim yaparak doğa ile barışmalı, “Sadece Tek Bir Dünya” var diyerek günlük ve endüstriyel yaşamı sürdürülebilir kılmalıyız vurgusunu yaptı.

Sürdürülebilir kalkınma için hepimize düşen görev ve sorumluluklar var

Prof. Karaosmanoğlu “En iyi atık-enerji-su yönetimi ile kaynak verimli, mevcut en iyi teknolojiyi kullanan sürdürülebilir üretimle sanayide, sürdürülebilir tüketim ile evde, okulda, işte, yolda, ormanda, tarlada hem akçeli maliyeti hem de güzelim gezegenimiz Dünya için üç acil başlıktaki maliyeti azaltabiliriz. Hep beraber harekete geçmeli, fikirlerimizi çözümlerle güçlendirmeliyiz. Çünkü sürdürülebilir kalkınma yolunda, küresel ortaklığı canlandırmak, hız kazanmak için her birimize, ülkelere düşen görev ve sorumluluklar var. Umudumuzu yitirmemeli ve çok çalışmalıyız. Hem biz hem de Dünya mutlu olmalı.” diyerek Dünya Çevre Günü’nü kutladı.