Düşünce bir durumun, duygunun, olayın zihinde oluşturduğu faaliyetlerdir. Düşünce, dış dünyaya dair algıları işlemeyi, karar verebilmeyi, önlem alabilmeyi, değerlendirme yapabilmeyi sağlar. Ancak zihin bazen içinden çıkılmaz bir döngüde, olumsuz bir düşünceyi yineler. Bu döngüde kalındıkça endişe ve stres düzeyi artar. Zihnin odağını değiştirmek, olumsuz düşünceden çıkabilmek ve yerine yeni düşünceler oluşturmak zorlaşır. Odaklanma ve dikkat problemleri gözlenmeye başlayabilir, olumsuz duygular ve düşünceler tekrar tekrar pekişir. Peki, zihinde kendini tekrar eden olumsuz düşünceleri nasıl önleyebiliriz? Bu sorunun yanıtını DoktorTakvimi.com uzmanlarından Psk. Gizay Nur Kepen veriyor.

Genellemeler yapmaktan kaçının

Psk. Kepen, olumsuz düşüncelerden kurtulmak için düşünceleri ayrıştırarak işe başlamanın faydalı olacağını belirtiyor. Bunun için hangi düşüncelerin olumsuz senaryolar yazıp, felaketleştirdiğimiz ve hatalı işlenmiş düşünceler olduğunu belirlemenin gerektiğini anlatan Psk. Kepen, “Bir ‘olumsuz düşüncelerim günlüğü’ oluşturmak, hem bu düşünceleri dışsallaştırmak hem de ilerleyen zamanlarda baktığımızda düşünce hatalarını fark edebilmeyi sağlar. Negatif düşünceler, negatif odaklanmaktan kaynaklanır. Yolunda giden ve büyük-küçük fark etmeksizin olumlu durumları, başarıları ve duyguları da odağınıza dahil etmeye çalışılmanız faydalı olacaktır” diyor.

Genellemeler yapmaktan kaçınmanın doğru düşünme becerisi kazanmada kişiye yardımcı olacağını anlatan Psk. Kepen, “Bugün geç kaldım, bütün günüm berbat olacak. İlişkim yolunda gitmedi, hiçbir zaman mutluluğu yakalayamayacağım” gibi tek örnekten çıkarak durumları genellediğimiz ve olumsuz odağı güçlendirdiğimiz düşünce şekillerinin yanlış olduğunun altını çiziyor. Psk. Kepen, bu noktada “Kötü şeyler olabilir, onlarla baş edebilirim; iyi şeyler olabilir onlarla mutlu olabilirim’’ fikrini benimsemenin yararlı olacağına dikkat çekiyor.

Günde 20 dakikayı kendinize ayırın

Anda kalabilme becerisinin negatif düşünceler karşısında bize güçlü bir başa çıkma stratejisi sağladığını belirten DoktorTakvimi.com uzmanlarından Psk. Kepen, şöyle devam ediyor: “Düşünce geçmiş ve gelecek arasında dalgalandıkça negatif düşünceler artar ve baş edilmez bir hal alır. Günde 20 dakikalık egzersizler bu beceriyi kazanmada yararlı olacaktır. 20 dakika evde, işyerinizde veya yürüyüş yaparken sadece çevredeki uyarıcılara odaklanabiliriz. Etraftaki insanlar, çalışma arkadaşlarınız, dışarıdaki ağaçlar, havanın nasıl olduğu, oturduğunuz, bastığınız zeminin size nasıl hissettirdiği gibi yalnızca dış uyaranlara odaklandığımız bir 20 dakika kendimize ayırabiliriz. A.W. Hare’in dediği gibi ‘Düşünce rüzgâr, bilgi yelken, insanlık da kayığın kendisidir.’ Düşünce, işlevsel ve olumlu bir odakta ise hızlandırıcı bir görev görür. Olumsuz ve kontrol edemediğimiz biçimde ise rotamızı saptıracaktır. Yapacağımız egzersizler ve kazanacağımız doğru düşünce stratejileri ile kontrolü ele almak kolaylaşacaktır.”