Dahiliye - İç Hastalıkları, Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı  Prof. Dr. Fulya Akın 14 Kasım Dünya Diyabet günü dolayısı ile Kulvar okurlarına Diyabet konusunda açıklamalarda ve tavsiyelerde bulundu.

14 Kasım Kanadalı doktor Frederick Banting’in insülini bulup diyabet tedavisinde çığır açması günüdür İnsülin yaşamsal öneme sahip bir hormondur. İnsülin eksikliği veya etkisizliği nedeniyle oluşan Diyabet ve prediyabet( diyabet hastalığı adaylığı) toplumda yaklaşık 10 milyon kişi kapsayan önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Her yıl dünyada 7 milyon kişiye diyabet tanısı konulmaktadır. Yaşam tarzı-diyabet riskini artıracak yönde-hızla değişen toplumumuzda , diyabet bilincinin yerleştirilmesi açısından FARKINDALIĞI ARTIRMAK ADINA Dünya Diyabet günü kutlanmaktadır.

Her yıl dünyada 7 milyon kişiye diyabet tanısı konulmaktadır. Yaşam tarzı-diyabet riskini artıracak yönde-hızla değişen toplumumuzda , diyabet bilincinin yerleştirilmesi açısından

Diyabet semptomları açısından kuşkulu durumlar ve yüksek riskli kişiler dışında, çocuklar ve gebe olmayan erişkinlerde diyabet tanısı için açlık kan şekeri tercih edilmelidir.

Diyabet semptomları açısından kuşkulu  durumlarda ve yüksek riskli kişilerde açlık kan şekeri normal sınırlarda olsa bile OGTT yapılmalıdır. Risk grubundaysanız test yaptırmalısınız.

Tedavideki temel sorunlar:

• Diyabeti önlemedeki başarısızlık 

• Tanı konmamış diyabetliler

• Diyabet tanısı konmuş kişilerin tedavi altına alınamaması

• Tedavi gören diyabetlilerin optimal tedavi hedeflerinden uzak olması

• İnsülin tedavisine geçişteki direnç

Tip 2 diyabetin gelişmesinde çevresel faktörlerin rolü açıktır. Toplumların modern yaşam biçimini benimsemesi, insanları daha az hareket etmeye ve beslenme alışkanlıklarını hızla değiştirmeye yöneltmiştir. Son çeyrek yüzyılda doymuş yağlardan zengin, posadan fakir, kalorisi yüksek ve hızlı hazırlanan beslenme tarzının benimsenmesi diyabet sıklığında hızlı bir artışa yol açmıştır.

Bugünkü bilgilerimiz ışığında, Tip 2 diyabetin yaşam tarzı değişiklikleri ve farmakolojik tedavilerle önlenmesi ucuz, kolay ve toplumsal ölçekte uygulanabilecek bir yöntem olarak görülmektedir.

Dr. Akın TURDEP 2 çalışmasının sonuçlarına göre diyabet sıklığının %90, gizli şeker hastalığının ise %110 arttığını belirtmiştir.

Denizlide ise Diyabet sıklığının %15.7 olarak Türkiye ortalamasından yüksek olduğunu eklemiştir. Denizli halkının diyabet farkındalığı açısından iyi durumda olduğu fakat diyabete bağlı komplikasyonlar açısından tedavi ve takipte yetersiz olduğunu belirtmiştir.

Tip2 Diyabetin önlenebilir bir hastalık olduğunu sadece haftada 150 dakika (günde 30dklık 5 günlük tempolu yürüyüş) yapılan egzersizin diyabet gelişimini %40 azalttığını söyleyerek geleceğinizi diyabetten koruyun diyerek sözlerini tamamlamıştır. 

Diyet, beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi ve egzersizle Tip2 Dm %70 oranında önlenebilir.

DİYABET SADECE KAN ŞEKERİ YÜKSEKLİĞİ Mİ?

Kanda şeker seviyesinin uzun süreli olarak yüksek olması diyabet sorunlarına yol açar. 

Bu durum kalp ve kan damarlarını bozarak GÖZ, SİNİR ve BÖBREK HASARLARINA, KALP KRİZİ VE İNMEYE neden olabilir.

KAN YAĞLARININ YÜKSEK OLMASI ve HİPERTANSİYON gibi ek sorunlar Diyabeti daha da ağırlaştırabilir.

DİYABET KONTROLÜ

Beslenme konusuna önem verin. Özellikle şeker ve şekerli besinlerle un-nişasta zengini yiyecekler, yüksek kalorili şeyleri yiyip içerken bir değil, “kırk bir kere” düşünün.

Hareketsizlik sorununu ortadan kaldırın. Hayatınıza aktivite katın. Bununla da yetinmeyin, hemen her gün en az 30 dakika yürüyün veya başka bir egzersiz yapın.

Kilo fazlalığı tuzağına düşmeyin. Bel çevrenizi dikkatle izleyin. Kilo artışlarını önemseyin.

İnsülin direncinin, reaktif hipogliseminin, açık ve gizli diyabetin işaretlerini öğrenip ciddiye alın. 

Yıllık sağlık kontrollerinizde sadece açlık şekerinizi değil, tokluk şekeri ve insülin değerlerinizi de öğrenip değerlendirin.